| Spis Treści |
|---|
| Przedmowa 1. Wiadomości ogólne 1.1. Metrologia i jej podział 1.2. Metrologia wielkości geometrycznych, jej przedmiot i zadania 1.3. Jednostka miary długości 1.4. Jednostka miary kąta płaskiego 1.5. Matematyka w metrologii wielkości geometrycznych 1.5.1. Elementy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej 1.5.2. Elementy analizy regresji i teorii aproksymacji 1.5.3. Elementy geometrii analitycznej 1.6. Podstawy cyfrowej techniki pomiarowej Literatura 2. Błędy pomiarów 2.1. Jakościowa i ilościowa definicja błędu pomiaru 2.2. Błędy systematyczne 2.2.1. Likwidacja źródła błędu systematycznego 2.2.2. Kompensacja błędów systematycznych 2.2.3. Korekcja błędu systematycznego polegająca na doświadczalnym wyznaczeniu poprawki przez zmianę przyczyny błędu 2.2.4. Korekcja błędu systematycznego polegająca na 2.2.5. Błędy systematyczne w pomiarach metodą pośrednią 2.2.6. Błędy obserwacji 2.3. Błędy przypadkowe 2.3.1. Błędy przypadkowe w pomiarach pośrednich równej dokładności 2.4. Wyznaczanie niepewności pomiaru 2.4.1. Wyznaczanie niepewności pomiaru wg zaleceń ISO 2.4.2. Złożona niepewność standardowa 2.4.3. Niepewność rozszerzona 2.5. Błędy nadmierne 2.6. Opracowanie wyniku pomiaru Literatura 3. Klasyfikacja i właściwości metrologiczne przyrządów pomiarowych i wzorców miar 3.1. Klasyfikacja przyrządów pomiarowych i wzorców miar 3.2. Najważniejsze właściwości i charakterystyki przyrządów pomiarowych Literatura 4. Wzorce długości i kąta 4.1. Klasyfikacja wzorców miar długości 4.2. Wzorce kreskowe i końcowo-kreskowe 4.2.1. Noniusz 4.2.2. Mikroskop odczytowy ze spiralą Archimedesa 4.2.3. Układ odczytowy z urządzeniem projekcyjnym i czujnikiem fotooptycznym 4.2.4. Mikroskop odczytowy pryzmatyczny 4.3. Inkrementalne układy pomiarowe długości 4.3.1. Układy pomiarowe optoelektroniczne 4.3.2. Układy pomiarowe magnetyczne, induktosynowe i pojemnościowe 4.3.3. Interpolatory 4.4. Układy bezwzględne 4.4.1. Kodowe układy pomiarowe 4.4.2. Układy bezwzględne z siatkami inkrementalnymi 4.4.3. Układy bezwzględne ze ścieżką z siatką inkrementalną i ścieżką z kodem losowym (random code) firmy Heidenhain 124 4.5. Wzorce końcowe 4.5.1. Płytki wzorcowe 4.5.2. Wałeczki pomiarowe 4.5.3. Kulki pomiarowe 4.5.4. Szczelinomierze 4.5.5. Wzorce nastawcze 4.6. Wzorce falowe 4.7. Wzorce kreskowe kąta 4.8. Inkrementalne układy pomiarowe kąta 4.9. Kodowe układy pomiarowe kąta 4.10. Wzorce końcowe kąta 4.10.1. Pryzma wielościenna 4.10.2. Płytki kątowe 4.10.3. Kątowniki Literatura 5. Przyrządy suwmiarkowe, mikrometryczne i czujniki 5.1. Przyrządy suwmiarkowe 5.2. Przyrządy mikrometryczne 5.3. Czujniki 5.3.1. Czujniki mechaniczne 5.3.2. Czujniki optyczno-mechaniczne 5.3.3. Czujniki elektryczne 5.3.4. Czujniki pneumatyczne 5.3.5. Czujniki inkrementalne 5.4. Mechanizacja i automatyzacja pomiarów Literatura 6. Maszyny pomiarowe 6.1. Wiadomości wstępne 6.2. Długościomierze i wysokościomierze 6.2.1. Długościomierze pionowe Abbego (Zeiss) 6.2.2. Długościomierze poziome uniwersalne 6.2.3. Wysokościomierze 6.3. Optoelektroniczne przyrządy pomiarowe 6.4. Mikroskopy pomiarowe i projektory 6.4.1. Mikroskopy warsztatowe małe 6.4.2. Mikroskopy warsztatowe duże 6.4.3. Mikroskopy uniwersalne 6.4.4. Projektory Literatura 7. Interferometry 7.1. Wiadomości wstępne 7.2. Interferometry laserowe 7.2.1. Interferometr laserowy HP 5528A (Hewlett-Packard) 7.2.2. Modułowy układ pomiarowy HP 5527A (Hewlett-Packard) 7.2.3. Interferometr laserowy HP 5529A do kalibracji dynamicznej 7.2.4. Interferometr laserowy ZLM 500 (Zeiss) 7.2.5. Interferometr laserowy ILM 1131 (Heidenhain) Literatura 8. Nadzorowanie przyrządów pomiarowych i obrabiarek 8.1. Wiadomości wstępne 8.2. Sprawdzanie prostych przyrządów pomiarowych 8.2.1. Sprawdzanie przyrządów suwmiarkowych 8.2.2. Sprawdzanie przyrządów mikromatrycznych 8.2.3. Sprawdzanie czujników 8.2.4. Sprawdzanie płytek wzorcowych 8.3. Sprawdzanie współrzędnościowych maszyn pomiarowych 8.3.1. Sprawdzanie maszyn pomiarowych według EN ISO 10360-2 8.3.2. Sprawdzanie maszyn pomiarowych ze stołem obrotowym według PN-EN ISO 10360-3 8.3.3. Sprawdzanie maszyn pomiarowych według PN-EN ISO 10360-4 8.3.4. Sprawdzanie maszyn pomiarowych według PN-EN ISO 10360-5 8.3.5. Sprawdzanie maszyn pomiarowych przy użyciu wzorca płytowego z kulami lub otworami 8.4. Sprawdzanie innych przyrządów pomiarowych 8.5. Oprogramowanie wspomagające nadzorowanie przyrządów pomiarowych 8.6. Nadzorowanie obrabiarek Literatura 9. Dobór przyrządów pomiarowych i reguły orzekania zgodności i niezgodności z tolerancją (ze specyfikacją) 9.1. Postępowanie pomiarowe 9.2. Metody pomiarowe 9.3. Zasada pomiaru 9.4. Dobór przyrządów pomiarowych 9.5. Niepewność pomiaru a tolerancja wymiaru 9.5.1. Kontrola wyrobów za pomocą pomiarów Literatura 10. Pomiary wałków, otworów, wymiarów mieszanych i pośrednich 10.1. Wiadomości wstępne 10.2. Modele opisu postaci geometrycznej wyrobu 10.3. Układ tolerancji wałków i otworów 10.4. Zasady tolerowania 10.5. Wymiarowanie i tolerowanie wektorowe 10.6. Pomiary przyrządami suwmiarkowymi 10.7. Pomiary przyrządami mikrometrycznymi 10.8. Pomiary czujnikami 10.9. Pomiary długościomierzami uniwersalnymi i pionowymi 10.10. Pomiary mikroskopami pomiarowymi 10.11. Sprawdziany Literatura 11. Pomiary kątów i stożków 11.1. Układ tolerancji kątów 11.2. Układ tolerancji i pasowań stożków 11.2.1. Wymiarowanie i tolerowanie stożków 11.2.2. Tolerancje i pasowania stożków 11.3. Pomiary kątów 11.3.1. Pomiary kątomierzami 11.3.2. Głowice i stoły podziałowe 11.3.3. Liniały sinusowe 11.3.4. Pomiary mikroskopami 11.3.5. Luneta autokolimacyjna 11.3.6. Goniometr 11.3.7. Poziomnice 11.4. Pomiary stożków 11.4.1. Pomiary stożka zewnętrznego mikroskopem pomiarowym 11.4.2. Pomiary stożka zewnętrznego przy użyciu wałeczków pomiarowych 11.4.3. Pomiary stożka wewnętrznego przy użyciu kuł pomiarowych 11.4.4. Przyrządy do pomiaru stożków 11.4.5. Sprawdziany do stożków Literatura 12. Współrzędnościowe maszyny pomiarowe 12.1. Wiadomości wstępne 12.2. Współrzędnościowa technika pomiarowa 12.2.1. Istota współrzędnościowej techniki pomiarowej 12.2.2. Parametryzacja elementów geometrycznych 12.2.3. Algorytmy wyznaczania elementów skojarzonych 12.2.4. Elementy teoretyczne i relacje między elementami geometrycznymi 12.3. Budowa współrzędnościowych maszyn pomiarowych 12.3.1. Układy pomiarowe 12.3.2. Układy sterowania 12.4. Struktura mechaniczna 12.4.1. Klasyfikacja 12.4.2. Elementy i zespoły 12.5. Zespół głowicy pomiarowej 12.5.1. Głowice pomiarowe 12.5.2. Układy trzpieni pomiarowych 12.6. Wyposażenie maszyn pomiarowych 12.7. Komputer i oprogramowanie pomiarowe 12.7.1. Kwalifikacja układów trzpieni pomiarowych 12.7.2. Układ współrzędnych przedmiotu 12.7.3. Analiza wyników pomiaru 12.7.4. Programowanie przebiegu pomiarowego CNC 12.8. Strategia pomiaru 12.9. Dokładność maszyn pomiarowych 12.9.1. Źródła błędów 12.9.2. Model dokładności geometrycznej 12.9.3. Wpływ temperatury i gradientów temperatur 12.9.4. Matematyczna korekcja dokładności (CAA) — model statyczny 12.9.5. Matematyczna korekcja dokładności — model dynamiczny 12.9.6. Błędy wynikające z oprogramowania 12.9.7. Wyznaczanie niepewności pomiaru — metoda porównawcza 12.9.8. Wyznaczanie niepewności pomiaru — model wirtualny 12.10. Przykłady maszyn pomiarowych Literatura 13. Pomiary odchyłek geometrycznych 13.1. Tolerancje geometryczne 13.1.1. Klasyfikacja i pojęcia podstawowe 13.1.2. Tolerancje kształtu 13.1.3. Bazy 13.1.4. Tolerancje kierunku 13.1.5. Tolerancje położenia 13.1.6. Tolerancje bicia 13.1.7. Tolerancje zależne. Zasada maksimum materiału 13.1.8. Tolerancje geometryczne ogólne 13.2. Ogólne zasady pomiarów odchyłek geometrycznych 13.3. Pomiary odchyłki prostoliniowości 13.3.1. Wzorce prostoliniowości 13.3.2. Klasyfikacja sposobów pomiarów odchyłki prostoliniowości 13.3.3. Pomiary odchyłki prostoliniowości w płaszczyźnie z wykorzystaniem wzorca w postaci wiązki światła 13.3.4. Wyznaczanie odchyłki prostoliniowości na podstawie wyników pomiarów nachylenia zarys 13.3.5. Pomiary odchyłki prostoliniowości osi w przestrzeni 13.3.6. Pomiary odchyłki prostoliniowości oraz odchyłek kształtu wyznaczonego zarysu i kształtu wyznaczonej powierzchni 13.4. Pomiary odchyłki płaskości 13.5. Pomiary odchyłki kształtu kuli 13.6. Pomiary odchyłki okrągłości 13.6.1. Metody bezodniesieniowe 13.6.2. Metody odniesieniowe 13.7. Pomiary odchyłki walcowości 13.8. Pomiary odchyłek geometrycznych współrzędnościowymi maszynami pomiarowymi 13.9. Sprawdziany kierunku, położenia i prostoliniowości osi Literatura 14. Pomiary chropowatości i falistości powierzchni 14.1. Wiadomości wstępne 14.2. Pojęcia podstawowe 14.3. Parametry profilu, chropowatości i falistości powierzchni 14.3.1. Parametry pionowe 14.3.2. Parametry poziome 14.3.3. Parametry mieszane 14.3.4. Charakterystyczne krzywe i związane z nimi parametry 14.3.5. Znormalizowane warunki pomiarów profilu 14.3.6. Parametry metody motywów 14.3.7. Parametry powierzchni o warstwowych właściwościach funkcjonalnych 14.3.8. Parametry nie zdefiniowane w normach PN, EN i ISO 14.4. Oznaczanie chropowatości i falistości powierzchni na rysunkach 14.5. Klasyfikacja pomiarów chropowatości i falistości powierzchni 14.6. Pomiary stykowe przy użyciu profilometrów 14.6.1. Zasada pomiaru 14.6.2. Głowice pomiarowe 14.6.3. Filtry i zespoły opracowujące informację pomiarową 14.6.4. Rejestratory 14.6.5. Klasyfikacja profilometrów 14.6.6. Przegląd profilometrów 14.6.7. Źródła błędów w pomiarach stykowych 14.6.8. Wzorcowanie profilometrów 14.6.9. Zasady oceny chropowatości powierzchni mierzonej metodą stykową 14.6.10. Pomiary profilometryczne wiązką zogniskowaną 14.7. Pomiary profilometryczne wiązką zogniskowaną 14.8. Pomiary optyczne metodą przekroju świetlnego 14.9. Pomiary interferencyjne 14.10. Pomiary przez porównanie z wzorcami chropowatości powierzchni obrabianych 14.11. Inne metody pomiaru chropowatości powierzchni Literatura 15. Pomiary gwintów 15.1. Układ tolerancji i pasowań gwintów metrycznych walcowych 15.1.1. Wiadomości wstępne 15.1.2. Opis i parametry postaci geometrycznej gwintu metrycznego walcowego 15.1.3. Układ tolerancji i pasowań gwintów metrycznych walcowych ogólnego przeznaczenia z pasowaniem luźnym 15.2. Pomiary gwintów walcowych zewnętrznych o zarysie symetrycznym 15.2.1. Pomiar średnicy zewnętrznej 15.2.2. Pomiar średnicy wewnętrznej 15.2.3. Pomiar podziałki 15.2.4. Pomiary kąta gwintu i kątów boków 15.2.5. Pomiar średnicy podziałowej za pomocą mikroskopu pomiarowego 15.2.6. Pomiar średnicy podziałowej sposobem trójwałeczkowym 15.3. Pomiary gwintów walcowych wewnętrznych 15.3.1. Pomiar średnicy podziałowej gwintu wewnętrznego za pomocą wkładek z rowkami pryzmatycznymi i długościomierza uniwersalnego firmy Zeiss 15.3.2. Pomiar średnicy podziałowej przy użyciu sztywnego trzpienia z końcówkami pomiarowymi firmy Mahr lub Zeiss 15.4. Pomiary gwintów walcowych symetrycznych ogólnego przeznaczenia 15.4.1. Pomiary gwintów zewnętrznych i wewnętrznych 15.4.2. Interpretacja tolerancji średnicy podziałowej gwintów ogólnego przeznaczenia 15.5. Pomiary gwintów stożkowych o zarysie symetrycznym względem prostopadłej do osi gwintu 15.5.1. Konstrukcja zarysu ostrego gwintu stożkowego o dwusiecznych kątów gwintu prostopadłych do osi gwintu 15.5.2. Średnica podziałowa 15.5.3. Pomiar kąta gwintu 15.5.4. Pomiar podziałki 15.5.5. Pomiar średnicy podziałowej mikroskopem pomiarowym 15.5.6. Pomiar kąta stożka 15.6. Pomiary gwintów stożkowych o zarysie symetrycznym względem prostopadłej do tworzącej stożka 15.6.1. Konstrukcja zarysu ostrego gwintu stożkowego o dwusiecznych kątów gwintu prostopadłych do tworzących stożka 15.6.2. Średnica podziałowa 15.6.3. Pomiar kąta gwintu 15.6.4. Pomiar podziałki 15.6.5. Pomiar średnicy podziałowej sposobem trójwałeczkowym 15.7. Pomiary gwintów współrzędnościowymi maszynami pomiarowymi 15.7.1. Pomiary metodą stykową 15.7.2. Pomiary metodą optyczną Literatura 16. Pomiary kół zębatych 16.1. Parametry opisujące postać konstrukcyjną koła zębatego 16.2. Definicje i pomiary wybranych odchyłek kół zębatych 16.2.1. Odchyłki kinematyczne 16.2.2. Pomiary odchyłek podziałki 16.2.3. Odchyłka bicia promieniowego uzębienia 16.2.4. Pomiar odchyłek promieniowych złożonych 16.2.5. Odchyłka podziałki przyporu 16.2.6. Odchyłki zarysu 16.2.7. Odchyłki linii zęba 16.2.8. Pomiar grubości zęba— pomiar po łuku 16.2.9. Pomiar grubości zęba — pomiar cięciwy 16.2.10. Pomiar grubości zęba — pomiar długości pomiarowej 16.2.11. Pomiar grubości zęba — pomiar przez wałeczki lub kulki 16.3. Układ tolerancji przekładni i kół zębatych Literatura 17. Metody statystyczne w zapewnieniu jakości 17.1. Wiadomości wstępne 17.2. Karty kontrolne 17.3. Karty kontrolne Stewarta 17.3.1. Karty kontrolne przy liczbowej ocenie właściwości 17.3.2. Karty wartości średniej X i rozstępu -R lub odchylenia standardowego 17.3.3. Karty kontrolne pojedynczych obserwacji 17.3.4. Karty kontrolne mediany Me 17.4. Zmienność własna i całkowita procesu 17.5. Środki techniczne statystycznego sterowania procesem Literatura Skorowidz Dodatek. Kolorowe ilustracje przyrządów pomiarowych |